لیست ۱۶ فیلم حاضر در جشنواره فیلم فجر سی و نهم اعلام شد و خبری از فیلم قاتل و وحشی ساخته حمید نعمت الله نیست. فیلم فیلمساز چیره دستی چون نعمت الله که همواره در هر اثر جدید خود یک چالش جدید را برای خود، سینمایش و مخاطبانش به همراه دارد.
براساس شنیده ها و گزارش ها حذف فیلم جدید نعمت الله به دلایل ممیزی است و آن هم مورد عجیب گوش بازیگر. گریم شخصیت لیلا حاتمی در فیلم با موی سر تراشیده است، البته ظاهرا موی تراشیده مشکل اصلی نیست و به نمایش گوش لیلا حاتمی ایراد گرفته شده است.
بازیگری زنها در سینما با سر تراشیده ماجرای تازهای نیست و پیشتر بازیگرهای زیادی این را تجربه کردهاند، مثل فریماه فرجامی در فیلم «سرب»، رویا نونهالی در «زندان زنان»، زهرا داوودنژاد در «بچههای بد»، شایسته ایرانی در «آینههای روبرو»، پانتهآ بهرام در «شنای پروانه» و رویا تیموریان در «شیفتگی» که برخی هم به نحوی با مشکل مجوز روبرو شدند.
البته برخی دیگر از منتقدان این فیلم می گویند، “قاتل و وحشی” به سوژه بردگی جنسی می پردازد و حاوی صحنههای خشونت آمیز است.ایراد هیات نظارت با واکنش های انتقادی در شبکه های اجتماعی روبه رو شده است.
نیما حسنی نسب (منتقد سینما) نوشت:
«این “قاتل و وحشی” با هر معیاری از مهمترین دستاوردهای سینمای ایران در دهه نود است که در سال پایانی یک دههی پر آشوب و در بدترین شرایط فکری و کیفی سینمای ما ظاهر شده تا روایت سینماییِ دقیقی از جنون و تباهی باشد. زیباییشناسی منحصر به فرد فیلمساز به اوجی مثالزدنی و لحن و مودی کمیاب در حد و اندازههای محدود سینمای ایران رسیده و نگاه متفاوت و رادیکالاش به مقوله خشونت علیه زنان ورِ دیگر «رگ خواب» است.
[…] نقد و تحلیل فیلم بماند به وقتش؛ عجالتاً امیدوارم همه آنها که نقشی در تولید و نمایش این فیلم دارند، «قاتل و وحشی» را بهحق از نقاط عطف کارنامه سینمایی یا مدیریتیشان بدانند و تلاش کنند دیده شود.»
حبیب رضایی (بازیگر) هم تصریح کرد:
«قاتل و وحشی» به جرأت یکی از منحصربه فردترین تصاویر و روایتهای سینمایی است که میتوان از یک قاتل کلیشههای رایج،یعنی حمید نعمت الله انتظار داشت. میزان رهایی نگاه و روایت کاملا مدرن و درعین حالسینمایی،حالا در این«بچه خلف سینما» عجیب به بلوغ رسیده است…
[…] بگذریم که امروز گویا قرار است برای مجوز یا عدم مجوز این فیلم تصمیم گرفته میشد! از اینکه اصلا نفس این فرایند در ساحت هنر چه جایگاهی دارد،باید در فرصتیدیگر نوشت و گفتاما… از امثال حمیدنعمتالله، هرگزهیچ آسیب و عارضهای به مخاطب اصیل سینما نمیرسد. سختیها و گرفتاریها همیشه از غیراهالی و ناخلفها،سوغات رسیده… سینما را از سینما دریغ نکنیم … در این همه وفور محدودیت ، لااقل امید تماشا را به چشمان بسته حواله ندهیم. باقی بماند در مجالی غیر ازمجاز… همین.»
نکته جالب توجه این است اگر مشکل از نمایش گوش شخصیت زن فیلم باشد باید یک نکته ساده را به مدیران نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی و دبیر جشنواره فجر یادآوری کرد:
درهمین شبها سریال «روزهای ابدی» ساخته جواد شمقدری ( رئیس سازمان سینمایی دوره محمود احمدی نژاد) از آنتن شبکه یک سیما در حال پخش است، نمایش تصویر برخی از زنان بدون حجاب که از کلاهگیس برای آنها استفاده شده جالب توجه است.
در همین چند روز قبل هم این ارزشگذاریهای دوگانه بسیار مورد نقد و بررسی قرار گرفت چون در سال ۱۳۹۵ کیانوش عیاری فیلم کاناپه را ساخت و به دلیل اینکه در فضاهای داخل خانه بازیگران از کلاه گیس استفاده کرده بودند و روسری بر سر نداشتند توقیف شد و تا به امروز هم توقیف است ولی سریال شمقدری هیچ مشکلی ندارد.
با نگاهی ساده به عکسها و تصاویر سریال روزهای ابدی میتوان دید علاوه بر کلاه گیس گوشهای بازیگران و گردن آنها هم کاملا پیداست ولی هیچ کسی هم مشکلی با این قضیه ندارد.
طبیعتا یکی از نگرانی های مدیران سازمان سینمایی حمله احتمالی طیف اصول گرا، کیهان، بخش خبری بیست و سی و … است، ولی حال می بینیم عین همین اتفاق و یک مرحله جلوتر هم (حضور زنان در خارج از خانه بدون روسری، چادر و با گوش و گردن باز…) درتلویزیون نشان داده میشود و هیچ کسی هم هیچ اعتراضی نمیکند.
در یادداشتی قبل تر هم ذکر شد که این نوشتار برای آن نیست که بخواهد آن بخش از سریال «روزهای ابدی» سانسور شود یا بپرسد پس چرا چنین اتفاقی رخ داد؟! اتفاقا سعی در این است که درخواست کنیم با توجه به چنین رویکردهایی در صداوسیما، وزارت ارشاد هم یک بازنگری کرده و این رویه را عوض کند تا مخاطب شاهد آثاری از بهترین فیلمسازان این مرز و بوم چون عیاری و نعمت الله باشد.
بنابراین اگر مشکل از گوش باشد! که قابل حل است ولی اگر غیر از این است باید دید حال مشکل کجاست؟ چشم، زبان، یا مغز؟